-
rudera
8.11.20238.11.2023W SJP prof. Doroszewskiego widnieje hasło rudera jako plurale tantum, rzeczownik dawniej oznaczający gruzy. Jaka jest pełna odmiana tego wyrazu? Mam przede wszystkim wątpliwości co do dopełniacza, mianowicie czy powinien brzmieć on „(tych) ruder” czy „(tych) ruderów”; udało mi się znaleźć w „Wacława dziejach” Stefana Garczyńskiego fragment sugerujący drugi wariant („Prócz strachów, zwykłych samotności dzieci, / Pająka, dawnych ruderów strażnika, / Sowa czasami w gmach ten nocą wleci, / I słychać smutne krzyczenie puszczyka”), ale nie wiem, czy wyczerpuje to temat.
-
rzekomy24.04.200624.04.2006Szanowni Państwo!
Od dłuższego czasu słowo rzekomy pojawia się w mediach w znaczeniu 'prawdopodobny, przypuszczalny'. Przykład: „W Katowicach trwa ewakuacja dworca kolejowego z powodu podłożonej rzekomo bomby”. Słowniki podają, że rzekomy to 'pozorny, nieprawdziwy', zatem z powyższej informacji wynikałoby, że ewakuacja jest niepotrzebna, bo bomby nie ma. Czy media popełniają błąd, czy może znaczenie słowa ewoluowało i można go używać także w sensie domniemany?
Łączę ukłony,
Stefan Warecki -
sankhja22.01.201322.01.2013Dzień dobry,
Zajmuję się indyjską filozoficzną szkołą sankhja (na stronie Uniwersalnego słownika języka polskiego jest hasło sankhja). Proszę o radę dotyczącą tworzenia przymiotnika od słowa sankhja oraz wyrazu oznaczającego zwolennika sankhji. Do tej pory we wszystkich swoich publikacjach używałam terminów sankhjaniczny i sankhjanista, ale po dłuższym zastanowieniu się wydaje mi się, że formy sankhjiczny i sankhjista są bardziej zgodne z zasadami języka polskiego.
Pozdrawiam
-
się12.03.201012.03.2010Witam,
jakie funkcje może pełnić słowo się? Wiem, iż jest się zwrotne, jest się powiązane z filozofią Heideggera, jednak jakie inne funkcje językowe może pełnić to słowo? Szczególnie w zwrotach typu pytać się czy nie mówi się z pełnymi ustami.
K.B. -
skala miksolidyjska18.09.200618.09.2006Dzień dobry,
od dłuższego czasu nurtuje mnie pytanie, czy skala miksolidyjska może posiadać w swej nazwie x, czyli: mixolidyjska. W jednym z fachowych pism nazwa tej skali pisana jest z użyciem litery x zamiast ks. Czy jest to poprawne?
Pozdrawiam, J.S. -
Skalp w znaczeniu ‘skóra głowy’
5.07.20215.07.2021Dzień dobry,
od dłuższego czasu obserwuję na portalach społecznościowych (zarówno marek kosmetycznych jak i prywatnych ludzi, influencerów) używanie słowa skalp do określenia skóry głowy. Nie brzmi to moim zdaniem dobrze, słowo to ma utrwalone inne znaczenie i zastanawiam się, czy jest to aktualnie poprawne, czy jego znaczenie zostało w języku polskim poszerzone i oznacza również żywą skórę głowy?
-
Stopniowanie przymiotników 31.12.201531.12.2015Szanowni Państwo,
Niedawno przedmiotem dyskusji pomiędzy mną a moim rozmówcą stały się formy stopniowania przymiotników. Podczas gdy mój interlokutor upierał się przy stosowaniu form opisowych w stosunku do krótkich przymiotników – a więc: bardziej tani, bardziej smaczny, ja opowiadałem się za formami syntetycznymi – tańszy, smaczniejszy. Słownik poprawnej polszczyzny mówi jedynie, że formy opisowe „nie zasługują na aprobatę”. Czy to znaczy, że należy je tępić?
Pozdrawiam serdecznie.
-
Studio 9.05.20199.05.2019Dzień dobry, od dłuższego czasu nurtuje mnie pytanie, na które nie mogę znaleźć odpowiedzi. Jak poprawnie użyć wyrazu studio w dopełniaczu liczby mnogiej? Jedno studio nagraniowe, wiele studi/studiów nagraniowych?
Z góry dziękuję za odpowiedź. Pozdrawiam.
-
ten, tamten, ów, jeden, sam
25.04.202425.04.2024Szanowni Państwo
od dłuższego czasu spotykam się z używaniem zaimka te w odniesieniu do rodzaju nijakiego. Podczas transmisji sportowych słyszę, że „te spotkanie toczone jest w szybkim tempie”, „świetne było te podanie”, „może zdobędzie w końcu te złoto”. Nie zdarza się to (a może te?!) oczywiście tylko komentatorom sportowym, taką samą manierę da się zaobserwować choćby u prowadzących programy informacyjne, wypowiadających się w telewizji ekspertów, polityków ...
Brzmi to okropnie – co gorsza odnosi się wrażenie, iż niektórzy świadomie zastępują "pospolite" TO "uczonym" TE. Skąd to się bierze?
Z pozdrowieniami
Maciek
-
twór, stwór i potwór10.12.201310.12.2013Witam!
Od dłuższego czasu nurtuje mnie kwestia odmiany trzech rzeczowników o wspólnym rdzeniu: twór, stwór i potwór. W dopełniaczu mają one formy: tworu, stworu/stwora i potwora. Dlaczego rdzeń inaczej się odmienia?